Felçli Hastalarda Kök Hücre Tedavisi   Kök hücre tedavileri ile ilgili yazılarımıza kaldığımız yerden devam edelim. Daha önceki yazılarımda da bahsettiğim gibi, gelecekte pek çok hastalığın tedavisinde kök hücreleri kullanmaya başlayacağız. Hücresel tedaviler ve rejeneratif (yenileyici) tıp alanında oldukça başarılı uygulamalar yapılıyor. Bununla birlikte kök hücre tedavilerinin başarı ile yapıldığı hastalıklar henüz sınırlı sayıdadır. Başarılı kök hücre tedavilerinin sayısını artırmak için yapılan çok sayıda çalışma henüz deneme aşamasında olmasına rağmen, elde edilen ilk bulgular yakın gelecek için bizi umutlandırmaktadır.   Felçli hastaların yaşam kalitesi oldukça düşük seviyededir. Bir insanın yatağa bağlı hayat sürdürmesi hem kendisi hem de ona bakan insanlar açısından çok zordur. Felçli hastaları iki bölümde ele almamız gerekir. Herhangi bir kaza sonucu omurilik yaralanması meydana gelen hastalar ve travma olmaksızın oluşan merkezi sinir sistemimizi etkileyen hastalıklar sonucu felç olan hastalar. Her iki şekilde de tedavi seçenekleri ve tedavi başarısı istenilen seviyelerden uzaktır. Bu tür hastaların Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon merkezlerinde tedavileri ön plana çıkmaktadır.   Tıp dünyasında yıllar önceki bilgilerimiz sinir sistemini oluşturan hücrelerin kendilerini yenilemediği şeklindeydi. Bu bilgi ışığında travma sonucu veya metabolik hastalık sonucu oluşan hücre kayıplarının sebep olduğu hastalıkların tedavisinin de yapılamayacağı düşünülürdü. 1998 yılında yapılan bilimsel bir çalışma sinir hücrelerinin de kendilerini yenileme kapasitesinin olduğunu bize gösterdi. Bu çalışma felçli hastaların tedavisinde kök hücrelerin kullanılmasının mümkün olabileceğini göstermesi açısından çok önemli bir mihenk taşı olmuştur. Ancak sinir sistemini oluşturan hücrelerin kendilerini yenileme kapasitesi, hastalıkları kendi kendine tedavi etme yeteneğinin çok uzağındadır.   Kemik iliğinden elde edilen kök hücreler bazı sinir sistemi hastalıklarında tedavi amaçlı olarak kullanılmaya başlandı. Bununla birlikte sinir sistemimiz içinde çok çeşitli hücre türleri bulunduğu için, her hücreye aynı etkiyi göstermesi mümkün görünmemektedir.   Günümüzde Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerinde ve ülkemizde inme tedavilerinde kök hücre kullanımı için klinik kullanıma ve araştırmalara izin verilmiştir. Yapılan tedavilerde başarı oranı oldukça düşük kalmaktadır. Daha doğrusu tedavide başarı maalesef bilimsel olarak kanıt düzeyinden uzaktadır.   Gene son dönemde adını sıkça duyduğumuz ALS hastalığının tedavisinde kök hücre kullanılabileceği ile ilgili çok sayıda yayın yapıldı. Ancak sonuçları çok yüz güldürücü değildi. Hem kronik sinir sistemi hastalıklarında hem de ani gelişen sinir sistemi hastalıklarında henüz istenilen seviyede hücresel tedavi başarısı elde edilememiştir.   Bir diğer felç sebebi olan omurilik yaralanmalarında daha yüz güldürücü sonuçların alınmasının yakın olacağı öngörülmektedir. Yapılan hayvan çalışmalarında önemli sonuçlar elde edilmiştir. Umarım çok yakın bir zamanda omurilik felçli hastaların tedavileri kök hücreler ile sağlanacaktır. KSBÜ Tıp Fakültesinde bir grup öğretim üyesi ile birlikte omurilik yaralanmalarında kök hücre kullanarak tedavi geliştirme çalışmaları için deneysel araştırmalara başlayacağız. Tüm dünyada yapılan bazı çalışmaları başarı ile sonuçlandırmayı hedefliyoruz.   Yukarıdaki satırlar maalesef felçli hasta ve yakınlarımız için büyük bir hayal kırıklığı gibi algılanabilir. Yazımın başlığını okuyup umutla sonuna kadar okuyan hasta ve yakınlarına vermek istediğim mesaj şudur: lütfen tedavi için her duyduğunuz habere büyük umutlarla bağlanmayın, sizlerin bu çare arayan halinizden faydalanmaya çalışan umut tacirleri yerine bilim insanlarının tedavi yaklaşımlarını tercih edin.   Son olarak şunu söylemek isterim ki, felçli hastaların kök hücreler ile tedavisi çok yakın bir gelecekte mümkün olacaktır. Sağlıcakla kalın.